Cách chọn thiết bị lọc nước hoặc làm sạch nước

Khi ngày càng nhiều phượt thủ khám phá những nơi hoang dã, mức độ ô nhiễm càng tăng lên. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chọn thiết bị lọc nước hoặc làm sạch nước để sử dụng ngoài trời.

Làm sạch nước là điều rất quan trọng để duy trì sức khỏe của bạn ở ngoài trời. Không phải tất cả các nguồn nước đều an toàn, ngay cả nguồn nước trông nguyên sơ nhất cũng có thể khiến bạn bị bệnh. Nếu gia súc, động vật hoang dã hoặc con người có thể đến một khu vực, các chất gây ô nhiễm có thể truyền qua phân của chúng.

Xem xét các yếu tố sau khi bạn muốn chọn phương pháp xử lý nước:

• Thiết bị lọc nước hay làm sạch nước: biết những gì bạn cần tránh và các phương pháp cơ bản để tránh nó.
• Các loại thiết bị lọc nước và làm sạch nước: bạn cần biết cách hoạt động của từng loại phương pháp xử lý nước khác nhau, cũng như thời gian để nước có thể uống được.
• Vai trò của bộ lọc sơ nước: nếu bạn phải xử lý nước từ nguồn nước dơ, thì đó là một phụ kiện cần thiết.
• Biết thực hành xử lý nước tốt nhất: ngay cả thiết bị lọc nước hoặc làm sạch nước tốt nhất cũng không hiệu quả nếu bạn không tuân theo một số nguyên tắc vệ sinh và sử dụng cơ bản.

1. Thiết bị lọc nước so với máy làm sạch nước

Sự khác biệt giữa thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước là kích thước của vi sinh vật mà chúng có thể lọc:

Thiết bị lọc nước hoạt động bằng cách làm căng các u nang protozoan (như Cryptosporidium và Giardia lamblia) và vi khuẩn (như E. coli, Salmonella, Campylobacter và Shigella). Những mầm bệnh sinh học này là mối quan tâm chính của nước nếu bạn đi du lịch ở Mỹ và Canada.

Máy làm sạch nước cũng chống lại virus. Những loại quá nhỏ mà thiết bị lọc nước không thể diệt hiệu quả. Nếu bạn đi du lịch ở những khu vực kém phát triển trên thế giới, hãy xem xét các sản phẩm cũng cung cấp sự bảo vệ cho virus (như viêm gan A, rotavirus và norovirus).

2. Thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước hoạt động như thế nào?

Mỗi thiết bị lọc nước và nhiều máy làm sạch nước bao gồm một bộ phận bên trong hoặc hộp lọc, một  thiết bị có những lỗ siêu nhỏ để lọc các mảnh vụn, động vật nguyên sinh và vi khuẩn. Theo thời gian, những thứ này sẽ tích tụ trong hộp lọc, cần phải được làm sạch và cuối cùng được thay mới.

Hầu hết các máy làm sạch nước sử dụng các hóa chất (như iốt) để diệt virus. Những loại quá nhỏ đối với hầu hết các thiết bị lọc. Thay vào đó, một phương pháp làm sạch khác dựa vào ánh sáng cực tím để xử lý mầm bệnh.

Nhiều thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước cũng bao gồm than hoạt tính trong thành phần bởi vì nó có hiệu quả trong việc loại bỏ mùi vị khó chịu như lá tannin. Than hoạt tính cũng làm giảm các chất gây ô nhiễm như thuốc trừ sâu và các hóa chất công nghiệp khác.

Vai trò của bộ lọc sơ nước

Các yếu tố khác nhau có thể làm vấy bẩn nguồn nước của bạn theo những cách khác nhau, chẳng hạn như trầm tích của sông, nước bùn, mảnh vụn lá và bùn bị khuấy lên do mưa. Các phân tử tự nhiên, mặc dù không phải là vấn đề sức khỏe, nhưng sẽ ảnh hưởng đến việc xử lý nước như thế nào, cần bao nhiêu thời gian và tuổi thọ của thiết bị.

Một cách để giải quyết những vấn đề này là sử dụng bộ lọc sơ. Bộ lọc sơ nước là một phụ kiện chỉ đơn giản là loại bỏ các phân tử lớn từ nước để cải thiện quá trình xử lý.

Nhiều sản phẩm kiểu bơm đi kèm với một bộ lọc sơ, hoặc bạn có thể cần phải mua riêng. Dưới đây là một số lý do để xem xét sử dụng bộ lọc sơ:

• Giúp duy trì tốc độ dòng chảy của bộ lọc bơm, tăng hiệu suất làm sạch và kéo dài tuổi thọ của thiết bị.
• Cải thiện hiệu quả của phương pháp điều trị hóa học.
• Rất cần thiết trước khi sử dụng máy lọc tia cực tím cho nước không sạch.

3. Các loại thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước

Bảng hướng dẫn tham khảo về thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước

Tóm tắt dưới đây bao gồm những điều cơ bản cho từng phương pháp xử lý, nhưng sự đổi mới đã tạo ra các thiết kế lai và nhiều sản phẩm độc đáo. Vì vậy, sử dụng đánh giá này như một điểm khởi đầu, sau đó đi sâu vào mô tả sản phẩm, thông số kỹ thuật và đánh giá.

Thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước dạng bơm

Thả ống vào nguồn nước và ống xả vào chai nước của bạn, sau đó sử dụng máy bơm. Một số loại luồng trực tiếp vào một chai hoặc bình chứa. Cơ chế bơm khác nhau, cũng như tốc độ dòng chảy, vì vậy so sánh thông số kỹ thuật.

Ưu điểm:

• Bạn có thể xử lý chính xác lượng nước bạn cần.
• Nước có thể được kéo từ những nguồn nước nông.
• Phần hộp lọc bên trong có thể thay thế.

Nhược điểm:

• Bơm có thể là một việc tốn công, đặc biệt là khi thiết bị đã xài lâu ngày.
• Cần làm sạch phần trong
• Trọng lượng và dung lượng chứa lớn hơn các phương pháp xử lý khác.

Thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước sử dụng trọng lực

Đổ đầy thùng chứa, tìm một nơi thích hợp để treo lên và chờ đợi. Hầu hết loại này đi kèm với một cặp thùng chứa và bộ lọc bên trong, mặc dù việc thiết lập và kích cỡ các thùng chứa nước có thể khác nhau.

Ưu điểm:

• Trọng lực sẽ giúp bạn đỡ tốn công.
• Bạn có thể dễ dàng xử lý lượng nước lớn cho một nhóm nhiều người.
• Hộp lọc có thể thay thế.

Nhược điểm:

• Có thể khó tìm một nơi để treo bình chứa.
• Quá trình xử lý nước chậm hơn so với bơm.
• Nguồn nước nông có thể gây khó khăn cho việc lấp đầy bình chứa.
• Cần làm sạch bên trong thường xuyên.

Máy làm sạch bằng tia cực tím (UV)

Chỉ cần cầm thiết bị này trên tay, nhấn nút và khuấy. Dừng lại khi đèn UV của nó tắt (60 giây hoặc lâu hơn) và bạn đã xử lý sạch tất cả nước bên trong chai nước.

Ưu điểm:

• Dễ dàng, không tốn công và nước có thể uống được liền.
• Không cần làm sạch và thay thế thiết bị.

Nhược điểm:

• Cần pin.
• Nước đục làm giảm hiệu quả, đòi hỏi bạn phải dùng bộ lọc sơ.
• Cần xử lý nhiều lần để có được lượng nước lớn.

Thiết bị lọc nước và máy làm sạch nước dạng chai

Đơn giản và nhanh, những chai này có tích hợp các thiết bị làm sạch hoặc thanh lọc. Một số sử dụng lực hút được cung cấp khi bạn uống từ ống, trong khi những loại khác làm việc như máy ép cà phê. Một thiết kế khác sử dụng tia cực tím.

Ưu điểm:

• Lọc nước dễ dàng và nước có thể uống được liền.
• Hộp lọc có thể thay thế.
• Nhẹ hơn và chi phí ít hơn so với thiết bị lọc dạng bơm và trọng lực.

Nhược điểm:

• Lượng nước bị giới hạn bởi kích thước chai.
• Cần làm sạch phần bên trong ở thiết bị

Bộ lọc ép

Tương tự như các bộ lọc dạng chai ngoại trừ việc bạn làm đầy một túi chứa nước nhỏ, sau đó vắt nước qua bộ phận lọc.

Ưu điểm:

• Xử lý nước dễ dàng và nước có thể uống được liền.
• Phần hộp lọc có thể thay thế.
• Một số được tích hợp thêm một bộ lọc trọng lực hoặc bộ lọc dạng ống hút
• Nhẹ hơn, nhỏ hơn và chi phí thấp hơn so với bộ lọc bơm và trọng lực.

Nhược điểm:

• Lượng nước bị giới hạn bởi kích thước túi, bình hoặc chai chứa nước
• Cần làm sạch phâng bên trong thiết bị

Bộ lọc dạng ống hút

Cung cấp nước ngay lập tức, các ống hút này có một bộ phận tích hợp cho phép bạn hút trực tiếp từ nguồn.

Ưu điểm:

• Xử lý dễ dàng và nước có thể uống được liền.
• Nhẹ hơn và chi phí ít hơn so với bộ lọc bơm và trọng lực.

Nhược điểm:

• Nước chỉ khả dụng khi bạn ở nguồn nước.
• Thường chỉ dành cho 1 người.
• Cần làm sạch phần trong của thiết bị
• Không phải tất cả đều thay thế được

 Hóa chất

Hiệu quả chống lại động vật nguyên sinh, vi khuẩn và virus, bạn chỉ cần thêm chúng vào nước và chờ đợi. Các sản phẩm thường có gốc i-ốt hoặc clo và có sẵn ở dạng giọt, thuốc hoặc viên.

Ưu điểm:

• Dễ sử dụng.
• Siêu rẻ, siêu nhỏ và siêu nhẹ.
• Một phương pháp tuyệt vời để mang theo trong trường hợp bộ lọc chính của bạn bị hỏng.

Nhược điểm:

• Thời gian chờ trước khi uống là 30 phút đến 4 giờ, lâu hơn đối với nước lạnh.
• Các sản phẩm iốt có mùi vị hóa học – có thể chống lại vị này bằng cách sử dụng viên thuốc trung hòa vị giác.
• Các sản phẩm iốt có hiệu quả chống lại Cryptosporidium, mặc dù chúng hoạt động tốt đối với các loại động vật nguyên sinh khác.
• Các sản phẩm iốt có thể là mối quan tâm đối với phụ nữ mang thai và những người mắc bệnh tuyến giáp.

Đun sôi

Bếp, nhiên liệu và nồi của bạn là một hệ thống xử lý nước hiệu quả để chống lại toàn bộ mầm bệnh sinh học. Đun nước sôi trong 1 phút. Nếu bạn đang ở độ cao 6.500 feet, hãy đun sôi trong 3 phút.

Ưu điểm:

• Vật dụng bổ sung duy nhất bạn cần mang theo là nhiên liệu.
• Nước đục không làm giảm hiệu quả.
• Có thể dùng như một phương pháp dự phòng trong trường hợp bộ lọc chính của bạn bị hỏng.

Nhược điểm:

• Cần thời gian và tốn công sức
• Chờ thời gian để nước nguội.
• Nếu đây là phương pháp xử lý chính của bạn, bạn cần phải đóng gói thêm một thùng chứa nhiên liệu.

4. Mẹo xử lý nước và phương pháp tốt nhất

Tránh một vài sai lầm chính và thực hiện một vài biện pháp phòng ngừa sẽ làm cho bất kỳ phương pháp xử lý nào cũng trở nên hiệu quả hơn.

• Tách riêng các thùng chứa nước bẩn và sạch.
• Hãy chú ý làm theo hướng dẫn sử dụng vì mọi sản phẩm đều có các bước chi tiết để tránh bị nhiễm khuẩn.
• Tìm kiếm nước sạch vì trầm tích làm suy yếu hiệu quả xử lý. Nếu chỉ có các nguồn nước này, sử dụng bộ lọc sơ hoặc để trầm tích lắng xuống từ nước vừa lấy.
• Giữ tay sạch sẽ bằng cách đóng gói chất khử trùng tay và sử dụng thường xuyên.
• Giữ khu vực cắm trại, nhà vệ sinh và rửa chén cách bất kỳ nguồn nước nào ít nhất 200 feet.

Nguồn: REI

Xem thêm >> Nên chọn máy phát tín hiệu PLB hay thiết bị vệ tinh?