Mỗi mấu bám leo núi khác nhau sẽ có một hình dạng độc đáo và đòi hỏi một kỹ thuật khác nhau để tận dụng tối đa. Biết được cách bám tay nào sẽ mang lại cho bạn cơ hội tốt nhất để chinh phục một tuyến đường và giúp bạn hỗ trợ những người leo núi khác. Bài viết bên dưới sẽ đưa ra lời khuyên và hướng dẫn bám tay đúng cách khi leo núi.
Nội dung
Nếu bạn biết sự khác biệt giữa mỗi loại mấu bám leo núi, bạn cũng có thể tự mua một vài loại để xây dựng tuyến leo núi nhỏ tại nhà, giúp bạn phát triển khả năng leo núi hiệu quả hơn. Tìm hiểu tên gọi của mấu bám và làm thế nào để sử dụng từng loại là kiến thức cơ bản của một người leo núi. Thông tin bên dưới sẽ cung cấp những kiến thức tổng quan và quan trọng hơn là giải thích cách sử dụng mỗi loại mấu bám.
Hai kỹ thuật giúp bạn tận dụng tối đa mọi loại mấu bám
- Bám vừa đủ để giúp bạn đứng vững. Siết chặt hết sức có thể làm kiệt sức cẳng tay sớm và bạn sẽ cảm thấy mỏi nhanh vì dòng máu chảy vào cánh tay khi chúng bị căng cơ.
- Tập trung vào hướng bạn muốn kéo. Để có được độ bám mạnh nhất và dễ nhất, kéo vuông góc với mấu bám. Hướng trọng lượng cơ thể của bạn theo hướng kéo đó và bạn sẽ ít có khả năng bị rơi/ ngã.
Các loại mấu bám
1. Mấu bám loại Jug
Mấu bám loại jug thường có kích thước lớn, bạn có thể dễ dàng dùng bàn tay của bạn để bám xung quanh. Loại jug được hầu hết mọi người yêu thích bởi vì chúng rất dễ bám và họ cung cấp một vị trí để nghỉ ngơi thoải mái.
Loại jug còn được xem là người bạn tốt nhất của những người leo núi. Chúng có thể được bám bằng toàn bộ bàn tay (và đôi khi cả hai) trong khi yêu cầu năng lượng tối thiểu. Những tuyến đường leo dành cho người mới bắt đầu có thể có khá nhiều mấu bám jug trên đó. Nhưng ngay cả các tuyến đường nâng cao vẫn thường sẽ có chúng trên phần nhô ra và mái.
Không có kỹ thuật đặc biệt được yêu cầu để sử dụng mấu bám jug. Tuy nhiên, bạn nên giữ cho cánh tay của bạn thẳng để giúp tay không bị mệt mỏi sớm. Ngoài ra, đừng ngại tận dụng vị trí vững chắc này để làm vị trí bám cho chân.
2. Mấu bám loại Edge
Mấu bám loại edge là loại phổ biến nhất mà bạn sẽ tìm thấy. Chúng có thể là các cạnh bám nhỏ xíu (chỉ đủ rộng cho ngón chân của bạn), cạnh bám dài trên tường (đủ cho cả hai tay) hoặc các gờ lớn (đủ lớn để đẩy toàn bộ cơ thể của bạn lên trên đỉnh của khu vực leo núi). Hầu hết các mấu bám edge đều có chiều rộng từ 1/8 inch đến 1.5 inch.
Mấu bám edge có thể nằm với bất kỳ hướng nào trên tường, vì vậy hãy chắc chắn rằng bạn chọn mấu bám phù hợp với hướng kéo của cơ thể. Sử dụng phấn trên ngón tay của bạn để tăng ma sát và dễ dàng bám mạnh mẽ hơn.
3. Mấu bám loại Crimp
Crimp là một gờ bám có cạnh rất nhỏ mà chỉ đủ chỗ cho các ngón tay của bạn. Bằng cách để trọng lượng cơ thể của bạn gần hơn với bức tường, bạn có thể có được một góc tốt hơn trên các vị trí nhỏ bé này và bạn sẽ có cơ hội tốt hơn để bám lấy mấu bám này.
Bạn có thể giữ mấu bám crimp theo hai cách:
- Bám bằng cả bàn tay: bạn có các góc nhọn trong đốt ngón tay và ngón tay cái của bạn được nhét bên trong ngón tay để có thêm sức mạnh. Vị trí này có thể gây căng thẳng trên gân ngón tay, vì vậy hãy cẩn thận.
- Bám với lòng bàn tay mở: đầu ngón tay của bạn nằm trên cạnh mấu bám crimp và phần còn lại của bàn tay bạn được đặt trên tường. Cách bám này đặt ít lực căng hơn cho gân của bạn, vì vậy nó nên lựa chọn bám của bạn trừ khi bạn cần sức mạnh của cả bàn tay.
Loại mấu bám này thường phổ biến nhất cho chân nhưng cũng có thể được sử dụng cho tay trên các chặng leo núi nâng cao. Các loại mấu bám crimp này hiếm khi được tìm thấy trên các chặng leo dành cho người mới bắt đầu do nhu cầu lớn về sức mạnh và kỹ thuật vững chắc.
4. Mấu bám loại Pinch
Mấu bám pinch hay còn gọi là mép bám – đây là bất kỳ mảnh đá nào mà bạn có thể bám trụ bằng ngón tay cái ở một bên và những ngón tay còn lại ở hướng bên kia. Bởi vì ngón tay cái của bạn sẽ tăng thêm sức mạnh kẹp, hãy sử dụng nó bất cứ lúc nào bạn có thể bám vững vào loại mấu bám này.
Các pinch thường là các cạnh nhô ra khỏi bề mặt đá giống như một cuốn sách, mặc dù đôi khi các mấu bám loại này là các mép nhỏ hoặc hai mép cạnh nhau, được kẹp chặt lại tạo thành các lỗ ngón tay giống như một quả bóng bowling.
5. Mấu bám loại Sloper
Slopers là những chỗ đá phình lớn không có góc để tay bạn bám vào. Chúng có thể khó, nhưng kỹ thuật tốt sẽ giúp bạn leo lên các tuyến đường dốc này ngay lập tức:
- Vị trí cơ thể là chìa khóa: giữ trọng lượng của bạn trực tiếp trái ngược với hướng kéo, cố gắng tập trung trọng lực thấp và duy trì sức căng cơ thể để giữ thăng bằng khi bạn di chuyển.
- Cảm nhận về các đặc điểm của mấu bám để cung cấp thêm một chút độ bám: các hốc nhỏ hoặc bề mặt gồ ghề giúp tăng sự ma sát. Khi bạn tìm thấy vị trí của mình, hãy đưa toàn bộ bàn tay của bạn tiếp xúc để tối đa hóa ma sát và giữ yên khi bạn di chuyển đến vị trí mấu bám tiếp theo.
Sloper là loại mấu bám thường được mài thẳng và không có cạnh hoặc mép để ngón tay của bạn nắm chặt. Bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những loại mấu này trên những đỉnh núi. Slopers được sử dụng với lòng bàn tay mở, đòi hỏi cần sự ma sát của da bạn với bề mặt đá. Bạn sẽ cần thực hành nhiều để biết cách bám vào sloper. Tuy nhiên chúng dễ sử dụng nhất nếu chúng ở phía trên bạn hơn là ở bên cạnh để bạn có thể giữ thẳng cánh tay của mình để tận dụng tối đa khi nắm chúng, Ngoài ra chúng cũng dễ sử dụng nhất trong điều kiện khô mát, thay vì trong thời tiết mồ hôi nóng vì chúng dễ trơn trượt.
6. Lỗ bám Pocket
Pocket là những lỗ bám trên đá. Chúng có thể nhỏ đến mức chỉ có thể vừa với một ngón tay, hoặc đủ rộng để vừa với toàn bộ bàn tay của bạn. Ngón giữa của bạn là ngón mạnh nhất; vì vậy hãy chắc chắn rằng bạn sử dụng nó nếu bạn chỉ có chỗ cho một hoặc hai ngón tay. Lỗ pocket có đủ hình dạng từ hình bầu dục đến hình thuôn và ở các độ sâu khác nhau. Loại pocket nông khó sử dụng hơn loại sâu.
Thông thường, bạn sẽ nhét bao nhiêu ngón tay mà bạn có thể thấy thoải mái. Cảm nhận bên trong bằng ngón tay của bạn để tìm ra vị trí mà tay của bạn có thể kéo cơ thể lên. Một số lỗ bám pocket, đặc biệt là những loại nằm trên sườn dốc, cũng được sử dụng như các thanh ngang để bám chặt hơn.
Các lỗ bám pocket tốt nhất để sử dụng là loại ba ngón tay hoặc hai ngón tay, trong khi loại cứng nhất và vất vả nhất là một ngón tay. Hãy cẩn thận khi sử dụng pocket một ngón tay vì bạn có thể bị căng thẳng nghiêm trọng và làm tổn thương gân ngón tay nếu bạn kéo toàn bộ trọng lượng của cơ thể lên khi bám. Bất cứ khi nào bạn sử dụng pocket một và hai ngón tay, luôn luôn sử dụng ngón tay khỏe nhất của bạn, ngón tay giữa và ngón đeo nhẫn.
7. Hốc bám dưới Undercling
Giống như tên gọi của nó, một hốc bám dưới là bất kỳ loại mấu bám mà bạn phải bám từ phía dưới để bạn có thể kéo cơ thể lên. Một chìa khóa để bám được mấu bám dưới là tìm ra chỗ đứng tốt, cao để bạn có thể duy trì sự căng thẳng của cơ thể để bạn đạt được cho lần bám tiếp theo.
Mấu bám undercling chính xác là một mấu bám được giữ chặt ở mặt dưới của nó với các ngón tay của bạn bám vào cạnh bên ngoài của nó. Underclings có tất cả các hình dạng và kích cỡ, bao gồm các vết nứt chéo và ngang, cạnh ngược, v.v. Để thực hiện một động tác đúng, giữ chặt tư thế lộn ngược với lòng bàn tay hướng lên trên và ngón tay cái của bạn hướng ra ngoài. Bây giờ di chuyển lên trên bằng cách kéo ra hốc dưới ra và đặt chân của bạn vào bức tường bên dưới theo hướng đối lập. Underclings hoạt động tốt nhất nếu nó nằm gần phần giữa cơ thể của bạn. Chúng càng cao, bạn sẽ càng mất cân bằng trừ khi bạn di chuyển vị trí cao lên để bám chúng. Undercling có thể vất vả, vì vậy sử dụng cánh tay thẳng bất cứ khi nào có thể để giảm bớt mỏi cơ ở cánh tay của bạn.
8. Khe hẹp Flake
Flake là một mảnh đá đã tách ra khỏi bức tường, để lại một vết nứt giữa nó và tảng đá lớn hơn. Do đó nó được gọi là khe hẹp. Bạn có thể bám vào các khe hẹp này giống như một vết nứt, nhưng nó thường dễ dàng hơn khi ôm cả bàn tay vào và dựa cơ thể vào phần cạnh để nghỉ ngơi.
9. Mỏm bám Horn
Horn là phần mỏm bám nhô ra của tảng đá mà bạn có thể bám trọn vẹn bàn tay vào phía sau. Chúng là loại mấu bám rất tốt dành cho người mới bắt đầu bởi vì chúng thường rất dễ nắm và bám lấy. Đôi khi bạn thậm chí có thể ném một chiếc dây buộc xung quanh chúng để sử dụng làm dây an toàn.
An toàn là trách nhiệm của bạn. Không có bài viết hoặc video có thể thay thế hướng dẫn và kinh nghiệm thích hợp. Hãy chắc chắn rằng bạn thực hành các kỹ thuật phù hợp và hướng dẫn an toàn trước khi bạn leo lên.
Nguồn: REI
Xem thêm >> Kỹ thuật và tư thế leo núi chuẩn nhất