Nếu bạn đặt mục tiêu trở thành một người leo núi truyền thống, bạn sẽ cần có một loạt các thiết bị bảo hộ. Trong bài viết này, chúng mình sẽ tập trung hướng dẫn lựa chọn thiết bị bảo hộ động.
Nội dung
Cho đến nay, loại thiết bị bảo hộ động phổ biến nhất là nêm chèn. Các nêm chèn sử dụng lò xo ít phổ biến thường được sử dụng bởi một số nhà leo núi truyền thống có kinh nghiệm.
Khi bạn mua sắm thiết bị bảo hộ động, hãy xem xét điều này:
- Bắt đầu với nêm chèn: phần lớn những người leo núi có kinh nghiệm mang theo một lựa chọn nêm chèn trên giá của họ. Mặc dù chúng hơi đắt tiền, nhưng thường rất dễ đặt, điều này khiến chúng trở nên vô cùng phổ biến. Khi bạn mua nêm chèn, hãy chú ý đến số lượng, thiết kế thân, số trục và phạm vi mở rộng.
- Sau đó thêm thiết bị chuyên dụng: khi bạn có được kinh nghiệm, bạn có thể muốn thêm thiết bị chuyên dụng như nêm chèn lò xo vào giá đỡ của mình.
1. Nêm chèn
Các nêm chèn thường có ba hoặc bốn miếng nhôm cong, được gọi là chân của nêm chèn. Khi bạn kéo dây kích hoạt có lò xo, các khối kim loại này rút lại và làm cho thiết bị hẹp hơn. Điều này cho phép bạn trượt chúng vào bên trong một vết nứt. Khi bạn nhả cò, các chân của nêm chèn mở rộng để phù hợp với đá. Khi được đặt chính xác, nêm chèn cung cấp khả năng giữ tuyệt vời, đặc biệt là ở những nơi mà các mảnh thiết bị bảo hộ tĩnh sẽ không, chẳng hạn như các vết nứt song song.
Khi mua nêm chèn, hãy chú ý những điều sau:
- Số lượng chân của nêm chèn
- Thiết kế thân nêm chèn
- Số lượng trục
- Phạm vi mở rộng
- Độ lệch của nêm chèn
Vị trí đặt nêm chèn tốt
- Vết nứt không nên quá rộng, mặc dù nó không phải hạn chế cho một vị trí hoạt động tốt. Đây có lẽ là nguyên nhân số một của các vị trí nêm chèn không thành công. Các vết nứt song song là nơi tuyệt vời cho các vị trí đặt nêm chèn.
- Chất lượng đá tốt. Không đặt thiết bị trong đá cũ hoặc lỏng lẻo. Riêng với nêm chèn, nếu đá di chuyển dù chỉ một chút, nêm chèn có thể trượt ra ngoài. Kiểm tra tảng đá của bạn bằng cách nhìn vào nó và nhấn nó để tìm chuyển động và lắng nghe âm thanh trong đá.
- Các nêm chèn không được bảo vệ, hoặc không rút lại đủ. Lý tưởng nhất, nêm chèn nên tiếp xúc với đá trong khoảng 25% đến 75% rút lại. Trên một nêm chèn được bảo vệ hoặc “nghiêng”, cơ chế lò xo không ấn các thùy vào đá với lực vừa đủ và chúng có thể trượt. Nó cũng có thể xoay hoặc di chuyển đến một phần của vết nứt mà ở đó nó không bám lại chắc chắn. Với các nêm cehnf trục đơn, chúng có thể đảo ngược nếu chúng không đủ độ nghiêng và kéo ra khỏi tảng đá. Hãy tưởng tượng một chiếc ô được kéo qua khung cửa, và bạn sẽ có được ý tưởng.
- Các nêm chèn không nên được bung quá mức. Các nên chèn bung quá mức gần như luôn luôn an toàn, nhưng chúng có thể không thể gỡ bỏ. Các tuyến đường phổ biến được rải rác bởi các nêm chèn nơi mỗi chân của nêm chèn chạm vào cả hai bên của vết nứt. Đây là hầu như luôn luôn không thể loại bỏ. Để không bị mất thiết bị, hãy chọn một nêm chèn nhỏ hơn.
- Thân của nêm chèn được nhắm theo hướng của tải trọng. Điều này đảm bảo rằng nêm chèn ở vị trí tối ưu nếu bạn ngã. Nếu bạn nghĩ rằng nêm chèn có thể xoay khi bạn leo lên trên, hãy mở rộng nó bằng một dây nối. Các nêm chèn có thể xoay và vẫn hoạt động, nhưng chúng có thể thay đổi góc hoặc đi sâu vào vết nứt, làm thiệt thòi cho vị trí của bạn hoặc trở nên không thể khắc phục được.
Số lượng chân của nêm chèn
Hầu hết các nêm chèn bao gồm ba hoặc bốn chân nêm chèn tải lò xo riêng lẻ. Khi một người leo núi ngã và được giữ lại bởi nêm chèn, lực hướng xuống được chuyển đến các chân, đẩy ra trên tảng đá để giữ nêm chèn đúng vị trí.
Ba chân
Ưu điểm:
- Cấu hình hẹp hơn so với nêm chèn có bốn chân, cho phép chúng phù hợp hơn ở những nơi chật hẹp, chẳng hạn như vết nứt nông (phần bị hư hỏng của đá gây ra bởi tiếng đập của piton).
- Có ít xu hướng di chuyển ra khỏi vị trí sau khi bị đặt trong một vết nứt so với nêm chèn có bốn chân.
- Thường nhẹ hơn nêm chèn bốn chân
Nhược điểm:
- Ba chân cung cấp ít tiếp xúc với đá, có thể tạo ra một vị trí kém an toàn.
Bốn chân
Ưu điểm:
- Tiêu chuẩn giữa các nêm chèn, thiết kế bốn chân cung cấp nhiều tiếp xúc với đá hơn so với nêm chèn ba chân; điều này giúp chuyển đến một vị trí an toàn hơn.
Nhược điểm:
- Hơi nặng và cồng kềnh hơn một chút so với nêm chèn ba chân
- Hầu hết có cấu hình rộng hơn, cũng không phù hợp với các vết nứt nhỏ hơn, nông hơn.
Thiết kế thân nêm chèn
Trước đây, nêm chèn thường có thân cứng. Mặc dù chúng rất bền, nhưng độ cứng của chúng khiến chúng gặp vấn đề ở một số vị trí, đặc biệt là các vết nứt ngang. Ngày nay, nêm chèn đi kèm với thân linh hoạt uốn cong khi bạn giữ chúng. Chúng hoạt động tuyệt vời với các vị trí trong các vết nứt ngang. Có hai thiết kế chính cho thân nêm chèn linh hoạt:
Thân dây cáp đơn
Ưu điểm:
- Các thân cáp đơn đủ mỏng để vừa với các vết nứt hẹp hoặc các lỗ có hình dạng kỳ lạ nơi các thân rộng hơn khác sẽ không hoạt động.
- Những người leo núi có bàn tay lớn thường thấy nêm chèn cáp đơn dễ vận hành hơn nêm chèn thân chữ U.
Nhược điểm:
- Để bóp cò trên một thân cáp đơn, bạn thường cần sử dụng ngón trỏ, ngón giữa và ngón cái, trái ngược với thân chữ U có thể được vận hành bằng một ngón tay và ngón cái.
Thân chữ U
Ưu điểm:
- Kích hoạt trên thân hình chữ U linh hoạt có thể dễ dàng được vận hành bằng ngón trỏ và ngón cái.
- Một số nhà leo núi thấy họ dễ dàng rút lại đồng đều hơn so với thân cáp đơn.
Nhược điểm:
- Cấu hình lớn hơn của thân chữ U có thể gây khó khăn cho việc lắp nêm chèn vào các không gian nhỏ.
- Một số nhà leo núi cảm thấy khó khăn khi lấy ngón tay cái của họ trong phần cong của các nêm chèn kích thước nhỏ hơn.
Với bất kỳ nêm chèn nào, tốt nhất là nắm lấy nó trong tay và tự quyết định hành động kích hoạt nào là thoải mái nhất. Thoải mái và dễ sử dụng có thể tạo ra sự khác biệt khi bạn đang cố gắng đặt chúng nhanh chóng bằng một tay.
Số trục
Có những ưu điểm và nhược điểm đối với từng thiết kế:
Trục kép
Ưu điểm:
- Ưu điểm chính của nêm chèn với trục kép là phạm vi mở rộng lớn hơn.
- Trục kép cũng có xu hướng mạnh hơn một chút so với nêm chèn trục đơn.
Nhược điểm:
- Trục phụ mang lại trọng lượng bổ sung, làm cho hầu hết các nêm chèn trục kép nặng hơn một chút.
Trục đơn
Ưu điểm:
- Nêm chèn trục đơn thường nhẹ hơn nêm chèn trục kép
Nhược điểm:
- Chúng hy sinh một chút phạm vi mở rộng và sức mạnh so với nêm chèn trục đôi
Phạm vi mở rộng
Một trong những chi tiết tốt hơn cần chú ý là phạm vi mở rộng của một nêm chèn. Đây là phạm vi mà mở rộng từ khi các chân được kéo đầy đủ để mở rộng hoàn toàn.
Một nêm chèn có phạm vi mở rộng lớn có thể phù hợp ở nhiều nơi hơn một nêm chèn có phạm vi mở rộng nhỏ hơn. Do đó, việc chọn các nêm chèn có phạm vi mở rộng lớn hơn có thể cho phép bạn mang ít nêm chèn hơn trong khi vẫn có thể bảo vệ cùng một phạm vi vết nứt như bạn muốn nếu bạn mang nhiều thiết bị với phạm vi mở rộng nhỏ hơn. Mang ít nêm chèn hơn giữ cho giá đỡ của bạn nhẹ hơn.
Kiểm tra thông số kỹ thuật trên các trang sản phẩm để xem phạm vi mở rộng cho mỗi nêm chèn
Độ lệch của nêm chèn
Nêm chèn tiêu chuẩn có kích thước và hình dạng chân đồng đều. Một số nhà sản xuất làm cho nêm chèn có hai chân lớn hơn và hai chân nhỏ hơn. Ý tưởng đằng sau các nêm chèn lệch này là các chân có kích thước khác nhau cho phép nêm chèn được giữ an toàn trong các vết nứt không đồng đều, chẳng hạn như các vết nứt ló ra bên trong hoặc bên ngoài, hoặc trong các vết nứt hư hại.
Hầu hết những người leo núi truyền thống sẽ xây dựng một giá đỡ với các nêm chèn thông thường và sau đó thêm các nêm chèn bị lệch nếu những nơi họ leo lên yêu cầu chúng. Một số khu vực leo núi, chẳng hạn như Yosemite, nổi tiếng là có các vết nứt dễ dàng chấp nhận nêm chèn lệch. Nếu bạn được hỗ trợ khi leo trèo, độ lệch của nêm chèn có thể đặc biệt hữu ích vì bạn sẽ thường xuyên đặt thiết vị vào vết nứt do piton để lại.
2. Nêm chèn lò xo
Những thiết bị bảo hộ động này có một miếng trượt nhỏ mở rộng kích thước của nêm chèn một khi nó được đặt trong một vết nứt. Tương tự như việc đặt một nêm chèn thông thường, bạn kéo cò lò xo để rút lại miếng trượt, đặt nêm vào một vết nứt hẹp, sau đó nhả cò để cho phép miếng trượt trở về vị trí ban đầu. Các mảnh trượt ép vào đá và mảnh lớn hơn của nêm để giữ nó ở vị trí.
Ưu điểm:
- Có thể vừa với các vết nứt nhỏ, song song mà các thiết bị bảo hộ khác không vừa
- Các kích thước nhỏ có xếp hạng cường độ cao hơn các nêm chèn có kích thước tương đương.
- Chúng nhẹ hơn nhiều nêm chèn có kích thước tương đương.
Nhược điểm:
- Có thể khó làm sạch (loại bỏ khỏi vết nứt).
- Vì kích thước nhỏ của chúng, chúng có thể không giữ được cũng như một chốt thụ động lớn hơn.
- Giống như nêm chèn, thiết kế có lò xo có thể cho phép chúng di chuyển bên trong vết nứt sau khi bạn đặt chúng.
- Ít linh hoạt hơn nêm chèn và các loại chốt.
An toàn leo núi là trách nhiệm của bạn. Không có bài viết hoặc video có thể thay thế hướng dẫn và kinh nghiệm thích hợp. Hãy chắc chắn rằng bạn thực hành các kỹ thuật phù hợp và hướng dẫn an toàn trước khi bạn leo lên.
Nguồn: REI
Xem thêm >> Hướng dẫn chuẩn bị thiết bị leo núi cần thiết
