Ngày nay, sự xuất hiện của các vết phồng rộp ở chân ngày càng trở thành một trong những chấn thương phổ biến nhất trong cộng đồng yêu thích giày nói chung và những người đi phượt, cắm trại, leo núi nói riêng. Với nhiều nghiên cứu cùng các công nghệ y học tiên tiến, Travelgear đã có thêm nhiều kiến thức về chứng phồng rộp. Đồng thời sẽ hướng dẫn cách để ngăn ngừa, chăm sóc, điều trị phồng rộp trong bài viết này.
Nội dung
Có ba “chìa khóa” trong việc xử lý, điều trị các vết phồng rộp:
- Biết rõ nguyên nhân gây ra các vết phồng rộp: do ma sát, hoặc tác động bởi nhiệt độ, độ ẩm.
- Ngăn ngừa các vết phồng rộp: chọn giày dép vừa vặn, mang thêm 1 lớp tất lót mỏng dưới lớp vớ chính, băng. Đồng thời, chăm sóc ngay lập tức các vị trí ở chân nếu vị trí đó có cảm giác nóng rát.
- Chăm sóc các vết phồng rộp: cắt một lỗ trên miếng băng sao cho bằng với kích thước của vết phồng rộp rồi băng vết phồng rộp lại, tránh làm vỡ bọng nước. Nếu bọng nước bị vỡ thì hãy băng vết phồng rộp theo kỹ thuật như băng 1 vết thương.
Hãy nhớ rằng: an toàn cho bạn là trách nhiệm và nghĩa vụ của chính bản thân bạn. Không có bất kỳ bài viết hoặc video nào có thể thay thế lời khuyên, hướng dẫn, kinh nghiệm của bác sĩ. Hãy chắc chắn đã thực hành kỹ và thuộc lòng các kỹ thuật cơ bản cần thiết với các biện pháp an toàn trong việc sơ cứu.
1. Nguyên nhân gây ra các vết phồng rộp
Các vết phồng rộp có thể được gây ra do bị bỏng, dị ứng, tình trạng da, nhện cắn. Nhưng phổ biến nhất là do bị ma sát quá nhiều. Các vết phồng rộp có thể xuất hiện tại bất kỳ điểm nào trên cơ thể nếu điểm đó bị ma sát quá nhiều khiến các tế bào da bị tổn thương. Chất dịch thường thấy ở các vết phồng rộp giúp bảo vệ và phục hồi các mô bị tổn thương. Khi các mao mạch máu xung quanh vết phồng rộp bị tổn thương thì sẽ xuất hiện các chất lỏng màu đỏ ở bên trong.
Một số yếu tố khác khiến cho các vết phồng rộp xuất hiện:
- Áp lực: mang giày quá chật hoặc bị cấn do tất bị nhăn có thể tạo ra điểm bị chèn ép, chịu áp lực.
- Ma sát trực tiếp: khi một điểm ở chân bị cọ xát liên tục thì điểm đó sẽ bị nóng và tạo ra vết phồng rộp. Điều này có thể xảy ra ngay tại phần gót giày hoặc bên trong gang tay khi bạn cầm nắm quá chặt nhiều lần. Do đó, lớp da trên cùng (lớp biểu bì) tách ra khỏi các lớp da phía dưới, chất dịch tràn vào lớp biểu bì, gây ra vết phồng rộp.
- Độ ẩm: da ẩm (do tiết mồ hôi) mềm hơn da bình thường, dễ bị tổn thương hơn khi bị ma sát.
2. Cách ngăn ngừa các vết phồng rộp
Tất cả bạn cần để ngăn ngừa sự xuất hiện của các vết phồng rộp đó là nhận thức và sự cảnh giác của bản thân bạn. Một khi đã biết các yếu tố gây ra các bọng nước, vết phồng rộp thì mục tiêu của bạn đơn giản chỉ là theo dõi và giảm thiểu các tác nhân đó.
Để ngăn ngừa chứng phồng rộp, bạn có thể làm theo các hướng dẫn dưới đây:
- Đảm bảo giày vừa chân và đã được break-in chuẩn. Chọn giày dép phù hợp, vừa vặn với chân và break-in giày đúng cách để tránh tạo ra các điểm áp lực ở chân.
- Mang vớ đúng cách. Khi đi cắm trại, phượt hay leo núi thì nguyên tắc số một trong chọn vớ đó là tránh vải cotton. Bởi vì loại vải này giữ ẩm, khiến chân bị ẩm và mềm. Hãy chọn những đôi vớ làm bằng vải tổng hợp hoặc vải len, vừa chân.
- Mang vớ lót. Giúp tạo thêm một lớp bảo vệ ở giữa da và vớ chính, giúp giảm độ ẩm.
- Thay vớ khô. Thay một đôi vớ mới, khô sẽ giúp chân của bạn lấy lại độ ẩm thấp ban đầu khi bạn mới bắt đầu chuyến đi. Chúng rất có ích khi vớ cũ của bạn bị ướt trong quá trình di chuyển.
- Xử lý các điểm bị nóng nhanh chóng. Chú ý đến cảm giác của bàn chân khi di chuyển. Ngay khi chân bạn không thoải mái thì hãy dừng lại, cởi giày và vớ ra để kiểm tra. Nếu phát hiểm bất kỳ điểm nào ở chân hơi ửng đỏ thì hãy lau khô và chăm sóc nó.
Dụng cụ giúp ngăn ngừa vết phồng rộp
Bạn có thể mua các bộ dụng cụ chăm sóc phồng rộp gồm nhiều sản phẩm giúp điều trị và ngăn ngừa:
Băng y tế: loại băng này có chi phí thấp, hiệu quả, có chất kết dính nhẹ. Có thể xé bằng tay cho vừa kích thước của vết thương
Băng có miếng đệm và gel: các sản phẩm như 2nd Skin có thể được sử dụng để băng các điểm bị nóng (để ngăn ngừa) và vết phồng rôp (để chăm sóc).
Băng cá nhân: dùng để băng vết phổng rộp, có độ bền và bám tốt. Loại băng này dễ dàng cắt theo kích thước vết thương.
3. Cách chăm sóc các vết phồng rộp
Để chăm sóc, điều trị các vết phồng rộp thì bạn hãy thử một trong các cách sau:
Băng vết phồng rộp bằng băng dán có lỗ
Cắt, tạo một lỗ trên miếng băng sao cho bằng với kích thước của vết phồng rộp rồi băng vết phồng rộp lại. Việc này sẽ giữ cho vết thương không còn bị cọ xát hay bị khó chịu hơn. Để an toàn hơn, bạn có thể sử dụng thêm băng cá nhân hoặc băng y tế để băng thêm một lớp.
Băng vết phồng rộp với miếng đệm và gel
Việc này sẽ tạo thêm một lớp bảo vệ để ngăn vết phồng rộp trở nên tồi tệ hơn. Miếng đệm sẽ tạo ra sự êm ái, giảm đau cho vết thương. Và gel sẽ làm dịu mát vùng tổn thương.
Chích vỡ vết phồng rộp (nếu cần thiết)
Nói chung thì nên hạn chế việc làm vỡ vết phồng rộp để loại bỏ dịch bên trong vì như vậy sẽ gây rủi ro nhiễm trùng và hủy bỏ quá trình bảo vệ, phục hồi mà chất dịch này cung cấp. Tuy nhiên, nếu như vết phổng rộp quá to và đau đớn thì bạn có thể làm theo các bước sau để chích vỡ nó. Nếu vết phổng rộp tự vỡ thì hãy làm theo bước 4 và 5:
- Làm sạch vết phồng rộp và vùng xung quanh bằng xà phòng kháng sinh.
- Khử trùng kim bằng cồn hoặc nhiệt.
- Đâm kim vào gần gốc của vết phồng rộp.
- Băng vết phồng rộp theo kỹ thuật như cách băng 1 vết thương. Sau đó sử dụng thuốc mỡ, gạc kháng sinh hoặc băng cá nhân.
- Cắt, tạo một lỗ trên miếng băng sao cho bằng với kích thước của vết phồng rộp rồi băng vết phồng rộp lại để tránh các kích ứng khác. Để an toàn hơn, hãy bôi them 1 lớp thuốc mỡ kháng sinh hoặc phủ lên phần lỗ bằng một miếng băng nữa rồi sử dụng băng y tế để băng lại.
Mặc dù hiếm khi vết phồng rộp bị nhiễm trùng tuy nhiên bạn vẫn cần phải theo dõi nó. Hãy đến các trung tâm y tế, bệnh viện để được chăm sóc y tế nếu các triệu chứng sau xuất hiện: ửng đỏ, đau, có mủ, hoặc các vệt đỏ di chuyển về phía hạch bạch huyết gần nhất.
Nguồn: REI
