Bất cứ ai khi mới nghiên cứu về cách định vị đều sớm nghe thấy những từ có phần khó hiểu, điển hình là “độ lệch từ thiên”. Bạn cũng sẽ phát hiện ra rằng trước khi bạn có thể đi bất cứ đâu, bạn phải hiểu được ý nghĩa của nó và cách chỉnh độ từ thiên trên la bàn đúng cách. Bài viết này hướng dẫn bạn thực hiện quy trình đó và giải thích cho bạn biết:
Nội dung
- Độ lệch từ thiên nghĩa là gì
- Làm thế nào để tìm ra độ lệch từ thiên bạn cần thiết lập
- Cách đặt độ từ thiên trên hầu hết các la bàn Brunton và Suunto
- Làm thế nào để tính toán độ lệch trên la bàn mà không cần công cụ điều chỉnh độ lệch từ thiên
1. Độ lệch từ thiên là gì?
Khi còn bé, bạn chắc chắn đã học được rằng phía bắc là nằm trên đỉnh của địa cầu. Tuy nhiên, khi trưởng thành, bạn sẽ nhận ra rằng thế giới không đơn giản như vậy. Cái mà chúng ta nghĩ là đỉnh của địa cầu được gọi là cực Bắc thật sự. Và cực Bắc từ (nơi kim la bàn của bạn thực sự chỉ) là một chức năng của từ trường trái đất và các yếu tố cốt lõi của nó, dao động theo những cách phức tạp. Hiện tại, cực Bắc từ tính nằm ở gần phía bắc của Vịnh Hudson ở Canada.
Sự chênh lệch giữa cực Bắc từ tính và cực Bắc thật chính là độ lệch từ thiên
Tại lục địa Hoa Kỳ, độ lệch từ thiên có thể thay đổi từ gần 20 độ đông ở những nơi trên Bờ Tây đến gần 20 độ Tây ở những nơi trên Bờ Đông. Khi bạn điều hướng trong tự nhiên, độ lệch này rất quan trọng. Ví dụ, chỉ cần sai lệch 15 độ trên một chuyến đi bộ dài một dặm (1.6 km) có thể khiến bạn cách đích đến của bạn một phần tư dặm (400 m)
2. Tìm độ lệch tự thiên mà bạn cần đặt cho la bàn
Vì độ lệch từ thiên này sẽ thay đổi tùy thuộc vào vị trí của bạn trên toàn cầu, bước đầu tiên của bạn là tìm giá trị từ thiên cho khu vực chuyến đi của bạn. Và bất cứ khi nào bạn đi đến một khu vực mới, bạn sẽ cần kiểm tra và thiết lập lại độ từ thiên cho la bàn của bạn tại khu vực đó.
Bản đồ địa hình liệt kê độ lệch từ thiên dựa theo thống kê trong quá khứ. Tuy nhiên một điều phức tạp nữa là độ từ thiên ở một vị trí nhất định cũng thay đổi chậm theo thời gian. Vì vậy, hãy kiểm tra ngày sửa đổi bản đồ của bạn hoặc tốt hơn nữa, hãy kiểm tra trang web của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) để biết độ lệch từ thiên chính xác nhất. Trang web này thường có dữ liệu được cập nhật thường xuyên nhất.
3. Đặt độ lệch từ thiên trên la bàn của bạn
Brunton và Suunto (hai trong số các thương hiệu sản xuất thiết bị định vị lớn nhất) khác nhau về cách điều chỉnh độ lệch từ thiên trên hầu hết các mẫu la bàn của họ. Các bước được trình bày dưới đây cho mỗi thương hiệu có độ lệch từ thiên là 15.6 độ Tây.
Điều chỉnh độ lệch từ thiên trên la bàn Brunton
Hệ thống điều chỉnh không cần công cụ của thương hiệu Brunton giúp cho bạn không lo ngại về việc mất độ lệch đã điều chỉnh. Tuy nhiên có thể mất một chút thời gian để hiểu rõ về nó.
- Đặt ngón tay cái của bạn vào trung tâm của la bàn, sau đó nắm chặt với ngón trỏ của bạn nằm ở dưới cùng của la bàn, đối diện hoàn toàn với vị trí ngón tay cái.
- Giữ chắc vòng xoay bên ngoài trung tâm đó (và giữ yên) bằng tay còn lại khi bạn vặn ngón tay cái và ngón trỏ theo chiều kim đồng hồ.
- Hãy chú ý đến thanh độ lệch từ thiên (màu vàng trong ví dụ này), bên trong vòng xoay. Dấu hiệu độ lệch từ thiên (dấu tích màu đỏ) sẽ bắt đầu xoay khi bạn xoay. Lưu ý: nếu la bàn của bạn không có thang độ lệch từ thiên riêng biệt, hãy sử dụng mũi tên định hướng và dòng chỉ số trên vòng xoay.
- Dừng khi dấu hiệu độ lệch từ thiên nằm giữa giá trị từ thiên của bạn (15.6 độ Tây trong ví dụ này). Bây giờ độ lệch từ thiên của bạn đã được thiết lập và có thể được giữ nguyên trong suốt thời gian của chuyến đi hiện tại của bạn.
Điều chỉnh độ lệch từ thiên trên la bàn Suunto
Điều chỉnh la bàn Suunto thường rất dễ dàng. Nhưng bạn cần theo dõi chìa khóa điều chỉnh để thực hiện thủ thuật này. Chìa khóa điều chỉnh đi kèm trên dây buộc với la bàn khi bạn mua la bàn của Suunto. (Những người hay bị mất chìa khóa có thể thực hiện điều chỉnh bằng cách sử dụng lưỡi dao nhỏ trên một trong các công cụ trong bộ dao đa năng.)
- Xoay la bàn qua.
- Chèn khóa kim loại (được cung cấp cùng với la bàn của bạn) vào vít điều chỉnh.
- Xoay chìa khóa cho đến khi dấu hiệu độ lệch từ thiên điều chỉnh về số độ chính xác của hướng đông hoặc tây là 0 ° (15.6 độ Tây trong ví dụ này).
4. Phải làm gì nếu la bàn của bạn không có công cụ điều chỉnh độ lệch từ thiên?
Nếu bạn có kế hoạch thực hiện bất kỳ điều hướng nào tiên tiến hơn là định hướng về phía bắc, nam, đông và tây, thì bạn thực sự nên đầu tư vào một la bàn với độ lệch từ thiên có thể điều chỉnh. Nó không phải là một tính năng đắt tiền và nó sẽ làm cho việc điều hướng trở nên đơn giản và ít gây khó khăn cho bạn hơn.
Nếu bạn trong một tình huống cần điều hướng chính xác và có một la bàn thiếu điều chỉnh độ lệch từ thiên (nhưng có thang độ từ thiên được in bên trong vòng xoay), dưới đây là các bước:
- Tìm độ lệch từ thiên cho khu vực của bạn, sử dụng chính xác các bước tương tự (ở trên) cho một la bàn có độ lệch từ thiên có thể điều chỉnh.
- Sau đó, bạn thực hiện điều chỉnh độ lệch từ thiên bằng cách thêm hoặc bớt độ giảm đó mỗi khi bạn cần xác định góc đo phương vị
- Lưu ý rằng, đối với tất cả các tính toán, độ lệch từ thiên về phía đông là một số dương và độ lệch từ thiên về phía tây là một số âm.
- Đọc bài viết hướng dẫn cách xem la bàn chính xác để biết cách đo góc phương vị khi ở ngoài trời và trên bản đồ.
- Bất cứ khi nào bạn chuyển một góc đo phương vị từ tính từ bên ngoài vào bản đồ của bạn, bạn nên cộng thêm độ lệch từ thiên để có được góc đô phương vị thực sự. (Lưu ý rằng độ lệch từ thiên về phía tây sẽ bị trừ đi vì bạn đang cộng thêm một số âm.)
- Bất cứ khi nào bạn chuyển một góc đo phương vị từ tính từ bản đồ của bạn ra bên ngoài, bạn sẽ trừ đi độ lệch từ thiên để có được góc đô phương vị thực sự. (Bây giờ, độ lệch từ thiên về phía tây được cộng thêm vào vì bạn đang trừ đi một số âm.)
Nguồn: REI
