Cách xử lý khi bị côn trùng cắn hoặc đốt

Các loài côn trùng (có đến hàng triệu loài) là một phần không thể thiếu của hệ sinh thái thiên nhiên. Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi các vết cắn, và đôi khi chích, là một phần không thể tránh khỏi khi bạn trải nghiệm cuộc sống ngoài trời. Điều đó có nghĩa là việc chuẩn bị sẽ luôn có ích, ngay cả khi nó chỉ để đối phó với ngứa và đau.

Bài viết hôm nay sẽ cung cấp cho bạn thông tin về những loài muỗi, ruồi, ve, ong, ong bắp cày, nhện và bọ cạp thường xuất hiện ở các khu cắm trại cũng như các công viên quốc gia. Cũng như cách điều trị vết thương khi bị chúng cắn/ đốt/ chích.

Để xử lý hầu hết các vết ong đốt và côn trùng cắn, hãy làm theo các bước sau:

1. Sử dụng thuốc chống côn trùng để xua đuổi muỗi, ruồi và ve.
2. Di chuyển đến một địa điểm an toàn nếu bạn có vết chích và ở gần tổ ong. Hãy rút lui đến một nơi mà bạn không bị chúng đuổi theo.
3. Loại bỏ vòi chích. Loại bỏ độc tố bằng cách lấy vòi chích càng nhanh càng tốt. Đối với ve, sử dụng nhíp đầu nhỏ để nhẹ nhàng gắp chúng ra.
4. Làm sạch vết thương bằng cách sử dụng xà phòng sát trùng.
5. Sử dụng một miếng gạc lạnh hoặc nước đá để giảm sưng, giảm đau và ngứa.

Đối với các triệu chứng nghiêm trọng hơn, hãy làm theo các bước sau:

Điều trị các phản ứng dị ứng: các triệu chứng thường xuất hiện từ sưng đỏ, ngứa đến sốc và khó thở. Trường hợp nặng, bạn cần phải tiêm epinephrine.  Các phản ứng nhỏ khác có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamine hoặc kem ngứa.

Đến trung tâm y tế gần nhất: nếu có bất kì triệu chứng nghiêm trọng nào, hãy di chuyển đến trung tâm y tế gần nhất. Vết cắn do nhện góa phụ đen và bò cạp Arizona gây ra cần phải dùng thuốc chống siêu vi tại một cơ sở y tế. Đối với vết cắn của nhện nâu ẩn dật, cần phải có sự chăm sóc theo dõi chặt chẽ từ một chuyên gia y tế/ bác sĩ.

Hãy nhớ rằng: an toàn là trách nhiệm của bạn. Không có bài viết hoặc video có thể thay thế lời khuyên của bác sĩ, cũng như hướng dẫn và kinh nghiệm của chuyên gia. Hãy chắc chắn rằng bạn đã thực hành các kỹ thuật và yêu cầu an toàn trước khi bạn thực hiện sơ cứu.

1. Làm thế nào để đối phó với muỗi và ruồi hút máu?

Vết muỗi đốt thường gây ngứa ngáy khó chịu và ruồi hút máu có thể gây ra một cơn đau nhói, nhưng những vết thương này không quá nguy hiểm trừ khi bạn đang ở một nơi có mầm/ dịch bệnh. Các triệu chứng bệnh từ không có gì đến phát ban, sốt, nhức đầu, đau khớp và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn. Việc phát hiện một trong những loại virus này đòi hỏi phải có xét nghiệm từ bác sĩ, có thể được thực hiện khi bạn trở về từ chuyến đi của mình.

Cách phòng chống muỗi đốt

1. Chọn một loại thuốc chống côn trùng hiệu quả. Cách phòng chống muỗi và ruồi tốt nhất chính là lấy một ít nước ép bọ xít và sử dụng nó. Ngoài ra, thuốc chống côn trùng dựa trên Picardin và DEET cung cấp sự bảo vệ lâu dài nhất. Nếu bạn cần thêm lời khuyên, hãy đọc hướng dẫn lựa chọn thuốc chống côn trùng.
2. Sử dụng thuốc chống côn trùng đúng cách. Thực hiện theo các hướng dẫn ứng dụng cẩn thận, đặc biệt là với trẻ em. Tránh vết cắt, vết trầy xước và các khu vực gần miệng và mắt. Tránh tầm tay trẻ em và rửa tay sau khi sử dụng. Đọc hướng dẫn sử dụng thuốc chống côn trùng đúng cách để biết các mẹo sử dụng. Quần áo đã được xử lý bằng thuốc chống côn trùng cũng là một biện pháp ngăn chặn hiệu quả.

Cách xử lý khi bị muỗi đốt

1. Làm sạch: rửa khu vực bị đốt bằng xà phòng sát trùng.
2. Chườm đá: dùng đá lạnh và chườm vào vị trí bị đốt để giảm thiểu sưng và đau hoặc ngứa.
3. Sử dụng các loại thuốc không kê đơn: như các sản phẩm chống ngứa tại chỗ để giảm đau. Đây chắc chắn là sản phẩm không thể thiếu trong túi y tế của bạn.
4. Tránh gãi: vì có thể dẫn đến nhiễm trùng.

2. Làm thế nào để đối phó với ve?

Ve tương tự như muỗi ở chỗ là chúng không tạo ra những vết thương cần chăm sóc khẩn cấp, nhưng nó vẫn có khả năng mỏng manh lây nhiễm cho bạn một căn bệnh sau chuyến đi.

Cách phòng chống ve cắn

1. Nghiên cứu. Kiểm tra xem ve có phổ biến ở nơi bạn chuẩn bị đi cắm trại/ phượt không.
2. Hãy cảnh giác trong khu vực đánh dấu. Ve có xu hướng sống trong môi trường nhiều cây cối và bụi rậm, và trong những ngọn cỏ cao hoặc những chiếc lá bị đốn hạ. Đi bộ ở chính giữa của những con đường mòn để giảm thiểu tiếp xúc với thảm thực vật.
3. Mặc quần áo phù hợp. Nếu bạn đi cắm trại trong mùa ve phát triển, hãy lên kế hoạch mặc áo dài tay, quần dài và áo khoác. Quần áo chống côn trùng cũng là một lựa chọn tốt.
4. Sử dụng thuốc chống côn trùng, đọc nhãn cẩn thận để chắc chắn rằng loại bạn dùng sẽ ngăn chặn ve. Bạn cũng có thể sử dụng permethrin, một sản chống ve hiệu quả và bạn sẽ xịt cho quần áo thay vì da.
5. Kiểm tra cơ thể và quần áo của bạn. Bạn sẽ không nhất thiết cảm thấy đau khi bị ve cắn. Vì vậy hãy kiểm tra toàn bộ cơ thể, trên tóc và cả bên trong và bên ngoài quần áo của bạn (nhờ một người bạn kiểm tra những vị trí mà bạn không thể nhìn thấy). Kiểm tra cẩn thận vì một số bọ ve có thể nhỏ như hạt anh túc. Thực hiện các kiểm tra này đều đặn trong suốt cả ngày để bạn có thể kịp thời loại bỏ chúng ngay lập tức.

Cách xử lý khi bị ve cắn

1. Loại bỏ ve kịp thời. Điều này rất quan trọng vì nó sẽ hút máu liên tục và có khả năng truyền bệnh khi cắn bạn. Nhíp đầu nhọn có hiệu quả không kémnhững công cụ loại bỏ ve đặc biệt.
2. Đừng bóp chết ve. Hãy kiên nhẫn với công cụ bạn chọn và nhẹ nhàng kéo cho đến khi con ve nhả khỏi da của bạn. Điều quan trọng là bạn cần loại bỏ chúng mà không bóp chết chúng. Vì áp lực khi bóp có thể đẩy nội tạng và dạ dày của con ve vào vị trí cắn.
3. Rửa sạch nơi bị cắn. Bước tiếp theo là rửa vị trí bị cắn bằng xà phòng sát trùng để ngăn ngừa nhiễm trùng. Nếu cơ thể con ve đã được loại bỏ, nhưng miệng/răng vẫn còn dính lại trên da bạn, hãy để nó ở đó và rửa sạch đến khi rơi ra.
4. Tránh gãi vị trí bị cắn. Hầu hết các vết cắn của ve không gây ngứa, trừ khi bạn bị dị ứng với chúng. Nếu vết cắn của bạn bị ngứa, thì hãy sử dụng một sản phẩm chống ngứa tại chỗ. Và không gãi vì điều đó có thể dẫn đến nhiễm trùng.

Cách nhận biết và điều trị các bệnh do ve gây ra

1. Ghi nhớ địa điểm và thời gian đối với các bệnh do ve gây ra. Bệnh do ve gây ra được biết đến nhiều nhất là bệnh Lyme, xảy ra chủ yếu ở vùng Đông Bắc và Trung Tây phía trên của Hoa Kỳ, mặc dù phạm vi hoạt động của loại bệnh này đang dần mở rộng. Nói chung, nguy cơ của bất kỳ bệnh do ve gây ra thường cao ở những tháng ấm áp.
2. Biết các triệu chứng của bệnh Lyme. Các triệu chứng thường mất từ 3 đến 30 ngày để xuất hiện. Và các triệu chứng đó có thể bao gồm sốt, phát ban, liệt mặt và viêm khớp. Phát ban của bệnh Lyme bắt đầu bằng một vòng tròn màu đỏ. Sau đó phát triển và lây lan sang các vùng da khác. (Sốt, lạnh gáy và phát ban cũng có liên quan đến một loạt các bệnh không phải do ve gây ra)
3. Điều trị Lyme và các bệnh do ve gây ra. Gặp bác sĩ ngay nếu sau khi ve cắn bạn và bạn bị sốt hoặc phát ban. Bạn có thể cần được điều trị bằng kháng sinh. Nếu các triệu chứng xuất hiện khi bạn đang đi phượt, du lịch; hãy dừng chuyến đi lại. Sau đó di chuyển đến trung tâm y tế gần nhất và tìm cách điều trị.

3. Làm thế nào để đối phó với ong?

Ong mật, ong bắp cày và ong vò vẽ đều có những vòi chích có thể gây đau đớn nghiêm trọng. Ong mật để lại vòi chích trên da của bạn (chích 1 lần); trong khi các loại ong khác, cũng như ong bắp cày và ong vò vẽ có thể chích nhiều lần. Ong bắp cày và ong vò vẽ có nọc độc và hung dữ hơn một chút so với ong mật. Và những vết thương do ong bắp cày gây ra là tồi tệ nhất trong đám ong.

Tin tốt là hầu hết các vết chích của ông đều không có nguy cơ nhiễm bệnh nghiêm trọng. Tin xấu là nhiều người có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với vòi chích của ong hơn là bất kỳ loại côn trùng nào khác.

Cách ngăn ngừa ong mật, ong bắp cày và ong vò vẽ

1. Tránh những nơi nhiều hoa. Hãy để mắt đến “những người bạn yêu thích nhụy hoa” này khi bạn đang ở gần những bông hoa dại, nơi chúng có xu hướng tụ tập nhiều.
2. Xác định vị trí tổ ong. Nhìn xung quanh để phát hiện tổ của ong, chúng có thể ẩn trong thảm thực vật hoặc dưới lòng đất.
3. Tránh thu hút côn trùng châm chích. Cố gắng đuổi chúng đi, mặc đồ tối màu hoặc thoa kem có mùi thơm, và mùi mồ hôi của con người đều là những nguyên nhân thu hút sự chú ý của côn trùng.
4. Đến một nơi an toàn. Nếu bạn vô tình làm phiền một tổ ong và bị chúng để ý, thì hãy chạy thật nhanh cho đến khi chúng không còn đuổi theo bạn. Bởi vì những loài côn trùng này có phạm vi bay hạn chế.

Cách xử lý vết đốt do ong mật, ong bắp cày và ong vò vẽ

1. Loại bỏ vòi chích. Đầu tiên, hãy chắc chắn rằng không còn vòi chích nào trên da da. Vòi chích của ong có sẽ tiếp tục tiêm nọc ong, vì vậy hãy nhanh chóng gỡ bỏ vòi chích. Tốt nhất là bạn nên lấy nó bằng móng tay của bạn hoặc nhíp đầu nhọn. Và không được gãi.
2. Làm sạch. Tiếp theo bạn cần rửa chỗ bị đốt bằng xà phòng sát trùng.
3. Chườm đá. Dùng đá lạnh để chườm vào vị trí bị đốt để giảm thiểu sưng và đau hoặc ngứa.
4. Kem điều trị tại chỗ. Có thể được sử dụng để giảm đau hoặc ngứa. Tránh gãi, vì điều đó có thể dẫn đến nhiễm trùng.

Cách điều trị dị ứng do bị ong mật, ong bắp cày và ong vò vẽ đốt

1. Sử dụng thuốc kháng histamine đường uống cho các phản ứng nhẹ. Phản ứng dị ứng nhẹ có thể bao gồm cả sưng đỏ hoặc nổi mề đay và da đỏ, ngứa. Có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamine đường uống như Benadryl.
2. Nhận biết một phản ứng nghiêm trọng. Dị ứng nghiêm trọng có thể khiến bạn bị sưng mặt, môi và lưỡi, cùng với khó nuốt và thở. Với những phản ứng này, bệnh nhân cần được tiêm epinephrine (thông qua một thiết bị như EpiPen). Và sau đó dùng thuốc kháng histamine đường uống khi bệnh nhân có thể nuốt được.
3. Di chuyển đến trung tâm y tế nếu cần. Nếu một bệnh nhân có dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng, họ cũng nên được di chuyển để kiểm tra và điều trị y tế thêm.

4. Làm thế nào để đối phó với nhện và bọ cạp?

Nhện cắn có thể không đau hoặc đau, tùy thuộc vào loài. Vết chích của bọ cạp cũng đau đớn không kém ong đốt. May mắn thay, chỉ có một vài loại bọ cạp và rất ít loài nhện gây nguy hiểm cho con người. Và việc bị chúng cắn hoặc chích là cực kỳ hiếm xảy ra. (Những loài vật này vốn dĩ rất nhút nhát và thường chạy trốn khi cảm thấy nguy hiểm, chỉ cần bạn đừng phá tổ hoặc tiến lại chúng quá gần.)

Cách xử lý khi bị nhện góa phụ đen cắn

1. Xác định nguồn gốc của vết cắn. Một con nhện góa phụ đen có thể được nhận ra bởi hình dạng đồng hồ cát màu đỏ đặc biệt của nó ở mặt dưới của bụng. Cũng có nhiều biến thể của loài nhện này với một số loài góa phụ có dấu màu cam và một số có một loạt các chấm màu. Nhện góa phụ phổ biến hơn ở Trung Quốc, Lào, Nhật Bản và các quốc gia ở Châu Mỹ. Nhưng phạm vi của chúng hiện nay đã mở rộng ra hầu hết những nơi có điều kiện thời tiết ấm áp. Nó thường được tìm thấy dưới đá hoặc khúc gỗ hoặc sa mạc. Và nó chỉ cắn khi tổ nhện của nó bị xáo trộn. Vết cắn ban đầu trông giống như một vết ghim, sau đó là hơi đỏ, sưng và tê.
2. Làm sạch và chườm đá. Làm sạch vết cắn bằng xà phòng sát trùng, sau đó chườm đá lên khu vực bị cắn.
3. Theo dõi các triệu chứng nghiêm trọng. Bao gồm chuột rút, đau cơ, buồn nôn và nôn. Lưu ý rằng đôi khi một bệnh nhân có những triệu chứng này mà không biết rằng họ đã bị cắn.
4. Đưa đến trung tâm y tế nếu có triệu chứng nghiêm trọng. Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để điều trị. Nếu có thể bắt được con nhện tạo ra vết cắn một cách an toàn, hãy làm như vậy. Điều đó sẽ giúp các bác sĩ xác định cách tốt nhất để điều trị cho bệnh nhân.

Cách xử lý khi bị nhện nâu ẩn dật cắn

1. Xác định nguồn gốc của vết cắn. Một con nhện ẩn dật màu nâu có một dấu vết giống hình vĩ cầm trên đỉnh đầu. Tuy nhiên, đặc điểm dễ nhận biết hơn là nó có ba cặp mắt, thay vì bốn cặp mắt giống các loài tương tự. Phạm vi của sống của loài nhện này là ở miền trung và trung nam Hoa Kỳ. Nó thường được tìm thấy trong các tòa nhà bỏ trống, trong đống gỗ. Và chỉ cắn khi nó cảm thấy cần phòng thủ. Ở Việt Nam, nhện Tarantula là loài nhện nguy hiểm nhất có thể khiến tử vong nếu bệnh nhân bị dị ứng với nọc độc. Bộ lông dài và có thể gây ngứa, gây mù nếu dính vào mắt. Vết cắn ban đầu hơi khó chịu, và sau đó có thể xuất hiện vết loét da đau đớn.
2. Làm sạch và chườm đá. Làm sạch vết cắn bằng xà phòng sát trùng, sau đó chườm đá.
3. Theo dõi các triệu chứng nghiêm trọng. Những triệu chứng bao gồm buồn nôn, nôn, sốt, ớn lạnh và vết thương không có dấu hiệu lành. Lưu ý đôi khi một bệnh nhân có những triệu chứng này mà không biết rằng họ đã bị cắn.
4. Đưa đến trung tâm y tế nếu có triệu chứng nghiêm trọng. Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để theo dõi và điều trị. (Hiện tại không có thuốc chống siêu vi của loài này, nhưng bạn muốn giảm thiểu các biến chứng). Nếu có thể bắt được con nhện tạo ra vết cắn một cách an toàn, hãy làm như vậy. Điều đó sẽ giúp các bác sĩ xác định cách tốt nhất để điều trị cho bệnh nhân.

Cách xử lý khi bị bọ cạp Arizona chích

1. Xác định nguồn gốc của vết chích. Bò cạp Arizona có màu nâu nhạt và những con bò cạp đã trưởng thành có kích thước rất nhỏ, dài tối đa chỉ hơn ba inch. Nó thường được tìm thấy ở Arizona, New Mexico và Utah và thường ở dưới đá và các vật thể khác trên mặt đất. Vì vậy hãy luôn luôn kiểm tra giày trước khi mang vào khi bạn ở ngoài trời sau 1 đêm. Bọ cạp đen và bọ cạp nâu là 2 loài phổ biến ở Việt Nam nhưng nọc độc của chúng không nguy hiểm đến tính mạng con người. Vết chích thường chỉ tạo cảm giác như bị châm chích, sau đó đau rát, sưng, đỏ, tê và ngứa ran có thể xảy ra.
2. Làm sạch và chườm đá. Làm sạch vết chích bằng xà phòng sát trùng, sau đó chườm đá vào vị trí bị chích.
3. Theo dõi các triệu chứng nghiêm trọng. Bao gồm suy giảm khả năng nói, co thắt cơ, buồn nôn, nôn và co giật.
4. Đưa đến trung tâm y tế nếu có triệu chứng nghiêm trọng. Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để điều trị, ngăn ngừa nọc phát tán. Nếu có thể bắt được con bọ cạp đã tạo ra vết chích một cách an toàn, hãy làm như vậy. Điều đó sẽ giúp các bác sĩ xác định cách tốt nhất để điều trị cho bệnh nhân.

Nguồn: REI