Một trong những vật dụng hữu ích nhất cần mang theo trong hành lý của bạn, một con dao chắc chắn hoặc bộ dụng cụ đa năng sẽ giúp bạn chuẩn bị thức ăn, cắt dây, sửa chữa, làm thanh xiên nướng thức ăn – hoặc thậm chí cứu bạn trong trường hợp khẩn cấp.

Dao dã ngoại và bộ dụng cụ dao đa năng có rất nhiều kiểu dáng, thiết kế và chất liệu. Con dao hoặc dụng cụ bạn chọn sẽ dựa trên mục đích sử dụng và hoạt động của bạn. Tùy chọn tốt nhất dành cho dân phượt ba lô siêu nhẹ có thể khác với những gì bạn cần khi cắm trại hoặc sử dụng hàng ngày.

1. Các loại dao dã ngoại

Dao dã ngoại rất đa dạng, từ lưỡi dao cố định đến dao bỏ túi nhỏ gọn và dao chuyên dụng cho các tình huống như cứu nước hoặc khắc gỗ. Và không một con dao nào phù hợp với mọi nhu cầu, vì vậy một số người mang theo nhiều loại dao dã ngoại. Tuy nhiên, với một số cân nhắc cẩn thận, bạn có thể chọn một loại dao duy nhất sẽ đáp ứng hầu hết các nhu cầu của bạn.

Dao bỏ túi

Với lưỡi dao gấp, dao bỏ túi không chiếm nhiều không gian và lý tưởng cho việc đi bộ đường dài, đeo ba lô và các công việc hàng ngày. Chúng cũng giữ cho cạnh sắc được bảo vệ bên trong tay cầm khi không sử dụng. Tuy nhiên, dao gấp nhỏ có xu hướng thiếu sự sắc bén và độ ổn định của dao lưỡi cố định và lưỡi dao không khóa có thể vô tình gập xuống ngón tay của bạn trong khi sử dụng.

Dao cố định

Lưỡi dao cố định mang lại sức mạnh, sắc bén và sự thoải mái hơn so với dao gấp. Chúng dễ dàng hơn để làm sạch, nhưng cũng nặng hơn, chiếm nhiều không gian hơn và cần có vỏ bọc để mang theo cho an toàn.

2. Tính năng của dao dã ngoại

Khóa lưỡi dao

Một lưỡi dao khóa kết hợp sự ổn định của một con dao cố định và sự tiện lợi của một con dao gấp. Lưỡi dao gập xuống giúp bạn mang theo dễ dàng và nhỏ gọn. Nhưng việc có khóa khi bạn đóng/ mở lưỡi dao sẽ giữ cho dao không bị gập xuống trong khi sử dụng.

Mở một tay

Một số lưỡi gấp được thiết kế để mở nhanh bằng một tay. Một cơ chế gấp trơn tru cùng một đinh tán, thay chắn ngang hoặc khoảng trống trên lưỡi dao giúp bạn dễ dàng đẩy dao ra với ngón tay cái của bạn. Một con dao “hai tay” (ambidextrous knife) có thể được mở dễ dàng bằng một trong hai tay.

Dao mở hổ trợ (assisted opening)

Khi bạn bắt đầu mở lưỡi dao, một cơ chế mở hỗ trợ sẽ khởi động và mở hoàn toàn con dao. Dao mở hỗ trợ có khóa an toàn để ngắt cơ chế khi đóng dao để tránh lưỡi dao vô tình mở ra.

3. Hình dạng lưỡi dao dã ngoại

Có nhiều loại lưỡi dao. Dưới đây là một vài trong số những loại phổ biến hơn mà bạn sẽ tìm thấy cho mục đích sử dụng khi cắm trại và ngoài trời:

Mạnh mẽ và linh hoạt, một lưỡi kiếm drop-point có một độ dày hoàn hảo cho nhiều nhiệm vụ khó khăn và công việc nấu ăn nói chung. Lưỡi dao đổ về phía chóp, tạo ra một hình dạng làm giảm sự đâm thủng vô tình.

Một lưỡi clip-point có một lưỡi liềm nằm phía trên đỉnh lưỡi tạo ra một điểm mỏng, sắc nét. Lưỡi dao này là lý tưởng cho việc đâm thủng và cung cấp kiểm soát hơn để mang đến độ chính xác, công việc chi tiết. Nhưng loại lưỡi dao này thiếu sức mạnh hơn so với lưỡi drop-point

Một lưỡi dao tanto hạng nặng có đầu nhọn và một điểm mạnh là cung cấp thêm sức mạnh cho việc chọc thủng, cạo và đâm các vật liệu cứng.

Lưỡi Needle-point spear-point  thường có hai cạnh và các điểm đối xứng nhau dọc trên lưỡi dao. Lý tưởng cho các tình huống sinh tồn, chúng được thiết kế chủ yếu để đâm thủng và ném.

Lưỡi Sheepsfoot và lưỡi Santuko là lựa chọn tuyệt vời để chuẩn bị thức ăn. Chúng có một cột sống cứng cáp thẳng đến điểm và cạnh cắt (thẳng từ tay cầm đến điểm), thay vì cong. Hình dạng này giúp bạn dễ dàng cắt, thái và bằm thực phẩm trong khi giảm thiểu nguy cơ vô tình đâm vào đầu dao.

4. Vật liệu của lưỡi dao dã ngoại

Lý tưởng nhất là một lưỡi dao chống ăn mòn, vẫn sắc bén thông qua việc sử dụng dài lâu và dễ dàng mài sắc lại. Tuy nhiên, có những đánh đổi để xem xét: thép cứng giữ cạnh tốt hơn và ít bị gỉ hơn, nhưng cũng khó mài hơn. Thép mềm hơn có thể có dễ bị ăn mòn hơn và dễ mài hơn, nhưng thường thì cũng không giữ được cạnh sắc lâu.

Thép không gỉ

Hầu hết các lưỡi dao được làm bằng thép không gỉ (một hợp kim chống gỉ và chống ăn mòn). Ba ví dụ phổ biến về thép không gỉ được sử dụng cho lưỡi dao dã ngoại bao gồm:

420HC: thép không gỉ 420HC có giá cả phải chăng, vừa chống ăn mòn, mài dễ dàng vừa có tính năng giữ cho cạnh không bị hao mòn.

154CM: là thép không gỉ cao cấp chứa một lượng carbon cao hơn cho độ cứng cao hơn và giữ cạnh tốt.

S30V: là thép không gỉ cao cấp chứa một lượng lớn vanadi (một loại carbide chống gỉ giúp tăng khả năng chống mòn và độ bền cho lưỡi dao) để giữ cạnh tốt hơn.

Thép với hàm lượng carbon cao

Một số dao được làm bằng thép carbon cao không gỉ. Những lưỡi dao này có độ cứng vượt trội và khả năng giữ cạnh, nhưng dễ bị ăn mòn hơn nhiều so với lưỡi thép không gỉ.

5. Vật liệu để làm cán dao

Thường được thiết kế để cải thiện độ bám và hình dạng mang lại sự thoải mái cho người dùng. Cán dao được làm từ nhiều loại vật liệu phù hợp với môi trường xung quanh của bạn, thị hiếu thẩm mỹ và sở thích:

Cán dao bằng gỗ rất đẹp và cung cấp độ bám tốt, nhưng dễ bị hư hại do nước.

Cán dao bằng nhựa có giá cả phải chăng và chống lại thiệt hại do nước, nhưng có thể trơn trượt.

Cán dao cao su cung cấp độ bám tuyệt vời và khả năng chống nước, nhưng có thể thiếu độ bền.

Cán dao bằng thép không gỉ và nhôm rất bền, nhưng có thể cảm thấy lạnh và trơn khi cầm trong tay.

6. Dao đa năng

Giống như một hộp công cụ nhỏ bé trong lòng bàn tay của bạn, dao đa năng nhỏ gọn và linh hoạt thực hiện nhiều nhiệm vụ hơn một con dao bỏ túi truyền thống. Mặc dù kích thước nhỏ và ít thoải mái hơn khiến chúng không mạnh hơn các loại công cụ kích thước đầy đủ, nhưng nhiều bộ dao đa năng có khả năng xử lý những vấn đề sửa chữa nhỏ và các rủi ro bạn gặp trong các cuộc phiêu lưu ngoài trời và cuộc sống hàng ngày.

Một số bộ dao đa năng cung cấp một lựa chọn cụ thể cho từng hoạt động, chẳng hạn như các công cụ để sửa chữa xe đạp. Lập một danh sách về các tình huống bạn dự đoán có thể xảy ra và chọn mua một bộ dao đa năng có kích thước, chất lượng và dụng cụ phù hợp để đáp ứng nhu cầu của bạn.

7. Các loại dao đa năng

Có một vài loại dao đa năng khác nhau và sự khác biệt thường được dựa trên những gì sản phẩm chủ yếu sẽ được sử dụng. Các loại công cụ mà một người cắm trại cần sẽ khác với những gì một thợ điện cần.

Dao đa năng bỏ túi

Đây là một công cụ tiêu chuẩn, mặc dù ưu tiên chính (hoặc công cụ được phát triển nhất) là dao. Nó được thiết kế để hoạt động như một con dao bỏ túi chuyên dụng. Đây là một trong những phiên bản sớm nhất của bộ dao đa năng.

Nó chủ yếu là một con dao bao gồm một vài công cụ tiện dụng khác như dụng cụ mở chai, tua vít và dụng cụ mở hộp. Trong hầu hết các trường hợp, nó không cung cấp nhiều tính linh hoạt (về số lượng công cụ có sẵn) như các loại công cụ đa năng khác.

Nhưng đây lại là lựa chọn lý tưởng cho một người chỉ cần một bộ dụng cụ đa năng hàng ngày. Nó có những điều cơ bản mà bạn cần và không có gì khác. Bởi vì nếu bạn không thực sự cần tất cả các tính năng bổ sung, thì không có lý do gì để chi thêm tiền cho chúng và mang thêm trọng lượng bên người!

Dao đa năng chuyên dụng

Một dao đa năng chuyên dụng thường bao gồm tất cả các tiêu chuẩn mà bạn có thể tìm thấy trên một công cụ đa năng bỏ túi. Nhưng nó cũng bao gồm nhiều loại dụng cụ cắt dây và lý tưởng nhất là dụng cụ uốn điện. Về cơ bản, đây là các công cụ tiêu chuẩn bạn sẽ cần nếu bạn là thợ điện.

Nhưng bạn cũng không cần là một thợ điện để sử dụng loại công cụ đa năng này. Có rất nhiều sửa chữa nhà đơn giản mà bạn có thể dễ dàng tự làm nếu bạn có các dụng cụ phù hợp. Vì vậy, nếu bạn có được một bộ dao đa năng chuyên dụng, bạn có thể tiết kiệm cho mình nhiều chi phí bằng cách không phải trả tiền cho thợ điện chỉ để khắc phục một vấn đề rất đơn giản!

Dao đa năng quân đội

Dao đa năng quân đội được thiết kế với mục đích sinh tồn và sửa chữa đồ đạc. Đây cũng là loại dụng cụ đa năng đi kèm với công cụ làm sạch/ tháo gỡ súng trường. Do đó, đây là lựa chọn phù hợp nhất cho những người lính, cũng như những người săn bắn.

Bên cạnh những công cụ cần thiết cho nhu cầu sinh tồn trong những trường hợp khó khăn, bộ dao đa năng quân đội được thiết kế để dễ dàng sử dụng nhanh nhất có thể. Có vài loại có thể dễ dàng mở ra bằng ngón tay cái hoặc bằng một tay.

Chúng cũng thường được làm bằng vật liệu cứng cáp chất lượng cao chống mài mòn và bền lâu dù sử dụng nhiều. Vì một người lính thường cần những công cụ mà họ có thể tin tưởng trong bất kì điều kiện và môi trường nào.

Và đây cũng là lý do khiến những bộ dao đa năng quân đội thường có mức giá rất cao. Nhưng một khi bạn đã lựa chọn chúng, bạn sẽ không cần phải lo lắng về độ bền vì đảm bảo 20 năm sau chúng vẫn sẽ tốt và mới y như lúc ban đầu bạn vừa cầm trên tay.

Dao đa năng tùy chỉnh

Dao đa năng tùy chỉnh là những công cụ đi kèm với bộ dụng cụ cho phép bạn thay đổi các công cụ bạn đang sử dụng. Ví dụ, nếu bạn cần một tua vít nhỏ hơn hoặc lớn hơn, bạn chỉ cần tháo đầu và thay thế bằng loại có kích thước phù hợp nhu cầu.

Khả năng tùy chỉnh này có thể biến công cụ đa năng 10 trong 1 thành công cụ đa năng 20 trong 1 (hoặc nhiều hơn). Và trở thành một bộ công cụ toàn diện! Điều này rất tốt cho những người làm nhiều dự án cải tạo nhà hoặc thường xuyên làm những công việc tiện dụng.

Tuy loại dao đa năng này ít cần thiết hơn cho những người cắm trại hoặc sinh tồn nơi hoang dã. Trong những môi trường này, bạn cần một lưỡi kiếm sắc bén, mạnh mẽ (hoặc thậm chí là một vài loại lưỡi dao khác nhau). Nhưng đối với việc sửa chữa đồ vật tại nhà, bạn có thể hưởng lợi từ một bộ dao đa năng tùy chỉnh bao gồm nhiều loại máy cắt dây khác nhau và các tùy chọn hữu ích khác để xử lý các công việc thợ điện.

Bộ dụng cụ đa năng

Một bộ dụng cụ đa năng không phải là loại công cụ bạn có thể nhét trong túi và mang theo. Về cơ bản đây là một loại máy với các tính năng đính kèm như máy đánh bóng, bit tuốc nơ vít, v.v.

Bộ dụng cụ này làm cho công việc nhanh chóng hơn rất nhiều. Điều đó bởi vì nó không chỉ hoạt động nhanh hơn mà còn tối đa hóa lực được áp dụng. Thay vì xoay tua vít bằng tay, bạn nhấn một nút và nó sẽ thực hiện trong vài giây. Thay vì siêng năng chà nhám một bề mặt bằng tay, bạn nhấn một nút và nó áp dụng lực và dao động cần thiết để nhanh chóng chà phẳng toàn bộ bề mặt trong thời gian ngắn.

Đây chắc chắn là sản phẩm đắt hơn so với các bộ dao đa năng khác nhưng sẽ giúp bạn tiết kiệm tiền và thời gian cho các dự án cải tạo nhà. Vì vậy chúng hoàn toàn xứng đáng để đầu tư.

9. Những đặc điểm cần lưu ý khác

Nhiều dao đa nbăng thường được chế tạo với kìm gấp làm trung tâm của thiết kế chức năng. Các dụng cụ phổ biến bao gồm một hoặc nhiều lưỡi, tua vít tiêu chuẩn Phillips, kéo, máy cắt dây, cưa, giũa, dụng cụ mở chai và dụng cụ mở hộp. Các dụng cụ khác thường được tìm thấy trên nhiều bộ dao đa năng bao gồm đồ mở nút chai, nhíp, tăm, dây rút, thước kẻ và dùi.

Kích thước dao đa năng

Nhiều loại dao đa năng có kích thước từ thiết kế tối giản, siêu nhẹ chỉ với các yếu tố cần thiết cho đến những phiên bản gồ ghề, nhiều dụng cụ với kìm kích thước đầy đủ.

Nhiều loại dao đa năng nhỏ, phù hợp với móc khóa có thể được mang theo hầu như mọi nơi, nhưng thiếu sức mạnh và tính linh hoạt của các “anh chị” dao đa năng khác. Chọn một cái để bỏ vào túi khi bạn đi bộ đường dài hoặc hàng ngày cũng khá phù hợp

Dao đa năng bỏ túi kết hợp kích thước vừa vặn hơn với một loạt các dụng cụ. Chúng vừa vặn trong túi quần, nhưng có cấu trúc nhẹ hơn và ít tiện dụng hơn các mẫu lớn hơn. Nhẹ hơn và nhỏ gọn hơn so với các mô hình kích thước đầy đủ, những loại dao có kích thước trung bình này rất lý tưởng cho việc đeo ba lô hoặc các hoạt động khác khi kích thước và trọng lượng quan trọng.

Được chế tạo để xử lý các tác vụ nặng, nhiều bộ dao đa năng loại lớn cung cấp nhiều tính năng, độ bền và sự thoải mái tiện lợi. Hoàn hảo cho những chuyến cắm trại bằng xe hơi, chúng nặng hơn và chiếm nhiều không gian hơn so với bộ công cụ nhỏ, và thường đi kèm với một vỏ bọc để đeo trên thắt lưng của bạn.

Dụng cụ cắm trại

Thỉnh thoảng khi bạn tận hưởng hoạt động ngoài trời, một con dao dã ngoại hoặc dụng cụ đa năng không thể xử lý được tất cả các nhiệm vụ của bạn. Dưới đây là một vài công cụ cắm trại bạn có thể thấy hữu ích.

Rìu và rìu sinh tồn là dụng cụ tuyệt vời để chặt củi và đóng cọc lều.

Một cái cưa gấp nhẹ giúp dễ dàng cắt củi thành những kích thước nhỏ.

Xẻng với kích thước khác nhau, từ những chiếc xẻng cầm tay nhỏ cho đến những mẫu gấp lớn hơn. Chúng rất có ích để đào hố khi bạn cần đi vệ sinh hoặc làm phẳng mặt đất tại một khu lều đá.

Một lưỡi dao đi rừng mạnh mẽ là một lựa chọn tốt nhất cho việc dọn dẹp bụi cỏ và cho các nhiệm vụ cắt nhẹ nhàng.

Nguồn: REI